گزارش بخش پایانی جشنواره و گفت‌وگو با فیلم‌سازان برگزیده را در شماره بعدی دوچرخه بخوانید. در این شماره دوچرخه، به سراغ یکی از فیلم‌سازان حاضر در جشنواره رفته‌ایم که در رشته (پویا نمایی) انیمیشن فعالیت دارد و به دنبال تعریف روایت‌های قدیمی و فولکلور ایرانی است.
مهین جواهریان مدرس پویا نمایی و نویسنده کتاب «تاریخچه انیمیشن ایران» است. او که با فیلم 9 دقیقه‌ای «بارون میاد جرجر» در جشنواره رشد حضور دارد، قبل از این تعدادی فیلم کوتاه و نیمه بلند زنده و پویا نمایی برای کودکان و نوجوانان ساخته است. بارون میاد جرجر، بعد از «دویدم و دویدم» دومین فیلم از مجموعه پویا نماهای فولکلور جواهریان است. او در گفت‌وگو با دوچرخه در باره علاقه‌اش به این مجموعه فیلم صحبت می‌کند.
- چرا به سراغ این سوژه رفتید؟
سال‌هاست که دارم روی ترانه‌های عامیانه (فولکلور) ایرانی کار می‌کنم. هدفم این بوده که یک مجموعه از این ترانه‌ها را به زبان پویا نمایی درآورم. موسیقی و گرافیک این فیلم‌ها ایرانی است و باعث تقویت هویت ایرانی در کودکان و نوجوانان می‌شود. این روزها وسایل ارتباط جمعی تأثیر خیلی زیادی روی بچه‌ها دارند ، به نظر می‌رسد که جای فرهنگ خودمان برای آنها خالی است. در همین سال‌هاست که شخصیت آنها شکل می‌گیرد؛ ما باید کمک کنیم تا آنها با فرهنگ خودشان بیشتر آشنا شوند.
صحنه ای از انیمیشن «بارون میاد جرجر»
- و همین مسئله باعث شد تا این کار را به صورت یک مجموعه فیلم بسازید؟
بله. ما یک سری شعر و موسیقی خیلی خوب داریم که خاص بچه‌هاست، سال‌ها قبل آنها این شعرها را می‌خواندند، ولی این روزها این شعرها دارند از یاد آنها می‌روند. احساس کردم طرح این شعرها به صورت یک کار پویا نمایی می‌تواند دوباره آنها را مطرح کند. از زمانی که تصمیم به ساخت قسمت اول فیلم گرفتم، چندین سوژه در ذهنم داشتم و امیدوار بودم که بتوانم همه آنها را کار کنم. ساخت پویا نمایی مشکل است و زمان می‌برد. برای این کار بیش از سه سال‌ونیم کار کردم. پس می‌بینید که هر قسمت فیلم که بخواهد ساخته شود ، چقدر وقت می‌برد. حدود یک سال روی خود شعر کار کردم. این جور شعرها خیلی کوتاه هستند و به زبان سینما سروده نشده‌اند. حالا من می‌خواهم آنها را به زبان پویا نمایی برگردانم و در همان حال ویژگی فولکلور آن را حفظ کنم. 5 بار برای فیلم، موسیقی ساخته شد و دوباره آن را عوض کردیم.
- این فیلم‌ها برای کودکان و نوجوانان چه حرفی دارد؟
همان گونه که گفتم، این روزها بچه‌ها دیگر آن شعرهای فولکلور قدیمی را کمتر می‌خوانند و ما با یک نوع شکاف فرهنگی روبه‌رو هستیم ، این مجموعه تلاش دارد این فاصله و شکاف را کم کند. فیلم دویدم و دویدم به خاطر حفظ و تقویت هویت ملی، جایزه‌ای هم از سازمان یونیسف گرفت.
- شرایط کاری هنگام تولید فیلم چگونه بود؟
ساخت پویا نمایی وقت می‌برد و تولید آن نیازمند زمان زیادی است. اگر بخواهیم کارمان ماندگار شود و تأثیر بهتری بگذارد، باید وقت بیشتری بگذاریم. شاید بتوان هنگام تولید یک فیلم پویا نمایی از بعضی خطاها و کاستی‌ها گذشت، ولی برای تولید این‌جور فیلم‌ها، حساسیت خیلی زیادی باید داشت.
- پویا نمایی بعدی‌تان کدام شعر فولکلور را به زبان سینمایی تعریف می‌کند؟
دو سه تا شعر است که خیلی دوست دارم آنها را کار کنم. ولی ساخت بارون میاد جرجر مرا خسته کرده است. در عین حال، نمی‌خواهم شتاب‌زده کار کنم. حاصل کار برایم خیلی اهمیت دارد. ترجیح می‌دهد کمتر و با یک فاصله زمانی فیلم‌ها را بسازم که کار یک چیز خوب، آبرومند، قابل دفاع و تأثیرگذار باشد. هدفم پرکاری نیست. اگر بتوانم در این مجموعه، هشت فیلم بسازم خودم احساس رضایت خواهم کرد.
